Week van de werkstress – Blijf in balans als mens

Deel 5: Blijf in balans als mens.

In deel 1 t/m 4 van deze serie over werkstress zijn verschillende effecten van stress op de mens aan bod gekomen. Stress is niet te vermijden en is zelfs nodig om tot actie en tot prestaties te komen. Maar voortdurend stress ervaren en daardoor in een overlevingsstand functioneren, levert risico’s op voor onze gezondheid. Lichamelijk, geestelijk en emotioneel zijn er verschillende acties die we kunnen ondernemen om te herstellen van de stressreactie in ons systeem. In de voorgaande artikelen heb ik een aantal beschreven. Maar het belangrijkste zit in de verbinding van alle aspecten samen: hoe blijf je in balans als mens?

De verbindende factor

Om heftige of blijvende verschijnselen van stress te voorkomen of te laten herstellen kun je de aandacht blijven richten op de lichamelijke symptomen of vooral oplossingen zoeken op mentaal vlak. Maar dat is vooral symptoombestrijding en niet de aanpak van het echte probleem. Volledig herstel zal dan niet optreden. Lichaam, geest en emoties kun je niet los van elkaar zien. Het is niet mogelijk alleen lichamelijke verschijnselen van langdurige stress te ervaren zonder dat je gedachten of je emoties er ook door geraakt worden. En als je maar blijft piekeren heeft dit zijn weerslag op je lichaam. Lichaam, geest en emoties worden tegelijkertijd beïnvloed door de hormonen en neurotransmitters die vrijkomen bij een prikkel die we ontvangen. En lichaam, geest en emoties beïnvloeden elkaar. (Denk aan het voorbeeld van de citroen waar je in gedachten in bijt. Door de gedachte alleen ontstaat een lichamelijke reactie). Het is dus van wezenlijk belang om het hele plaatje te zien.

Het hele plaatje

Dat “hele plaatje” ben jij als mens. Dat waar de verbinding ligt en waar het werkelijk om gaat: je hart. Het hart is zoveel meer dan een vitaal orgaan. Wijs naar jezelf en je wijst naar je hart. Als iets je raakt leg je je hand op je hart. Het hart gaat over gevoel(ens). Als je je hart volgt luister je niet naar je hoofd maar naar je gevoel. Gevoelens zijn subtieler en stiller dan emoties. Gevoelens bevatten informatie over jouw als persoon, wie jij bent als mens en wat je nodig hebt voor rust (vrede: peace of mind), geluk, vervulling en balans.

Hartcoherentie

Een kloppend hart is van levensbelang. Maar het hart doet meer dan het bloed rondpompen in ons lichaam. Zo is gebleken dat ons hart eerder weet wat er te gebeuren staat dan ons brein (https://www.youtube.com/watch?v=4MNHsNn19ug). Verder is uit onderzoek gebleken dat er een verband bestaat tussen ons hartritme en onze emotionele toestand. Ons hart weerspiegelt onze emotionele toestand beter dan de hersenen. Het ritme van je hart wordt instabiel en onregelmatig bij stress, er is onrust in je denken en een onregelmatige snelle  ademhaling. Je hartritme wijkt af van een coherent patroon door negatieve emoties zoals angst of boosheid. Dit noemen we een lage hartcoherentie. Bij een hoge hartcoherentie is het ritme van je hart rustiger en kalmer, je lichaam en geest zijn in balans. Je hele systeem functioneert optimaal. Een hoge hartcoherentie ervaar je als je je gewaardeerd voelt, als je liefde ervaart of als je intens geniet.

Maak verbinding met je hart

Wil je stress dus echt te lijf gaan en gezondheidsrisico’s en verzuim door (werk)stress voorkomen, dan is aandacht voor je hart van groot belang. En dan heb ik het over aandacht voor jouw hart, jouw kern, voor jou als mens. Je kunt je hart niet tot rust brengen vanuit je denken. Je moet het ook voelen: liefde echt voelen, dankbaarheid echt voelen, compassie echt voelen, zorgzaamheid echt voelen. Leven in het nu, in verbinding met je hart. Hiervoor zijn er veel verschillende manieren. Het is aan jou om uit te vinden wat voor jou werkt en wat het beste bij jou past. Het gaat er immers om jouw hart te volgen, jezelf als uniek mens te erkennen. Daarmee open je jezelf voor de verbinding met anderen, voor inspiratie (want nieuwe dingen bedenk je niet, die komen binnen), voor inzichten en voor je innerlijke kracht.

Waarvoor klopt jouw hart?

Er zijn veel verschillende manieren om te zorgen voor een hoge hartcoherentie, voor verbinding met je hart, voor leven in het nu. Het gaat er om dat jij weet wat voor jou klopt. Dat jij vanuit de verbinding met jezelf weet wat je nodig hebt om tot rust te komen, om te kalmeren en je goed te voelen. Er zijn een aantal universele manieren om contact te maken met je hart:

De natuur. Gebruik daarbij al je zintuigen. Luister, kijk, voel, proef, ruik. Ervaar zo volledig mogelijk wat er is, het gaat niet om je gedachten. Het gaat om de ervaring in dit moment. Nu.

Stilte. Neem regelmatig (dagelijks) de tijd om stil te zijn en naar binnen te keren. Zo leer je het onderscheid te maken tussen je innerlijke stem en de ruis van alledag.

Dankbaarheid. Door dankbaarheid niet alleen te benoemen, maar het gevoel toe te laten maak je verbinding met je hart en ontspant je hele lichaam.

Compassie. Vriendelijk en mild zijn voor jezelf en anderen. Zoek naar de ruimte voor begrip voor jezelf en voor de ander. Iedereen ervaart zijn eigen problemen, tegenslagen en angsten. We weten niet wat er werkelijk schuil gaat achter afwijzend of negatief gedrag. Niet goedkeuren van het foute gedrag, maar wel het besef dat we niet het hele plaatje kennen geeft ruimte voor begrip.

Geven/delen/bijdragen. Het is wetenschappelijk aangetoond dat mensen die veel geven doorgaans gelukkiger zijn. Geven zonder er iets voor terug te verlangen geeft voldoening. Het heeft een uitstralend positief effect.

Ontvangen. Leer oprecht te ontvangen. Een compliment, een handreiking, een vriendelijke blik of een cadeautje, sta je zelf toe het te ontvangen en er van te genieten.

Speel. Kinderen laten zich leiden door enthousiasme en intuïtie. Wat gaf jouw plezier toen je jong was? Haal die ervaring terug.

Waar het om gaat zijn de ervaringen waar je blij van wordt, waardoor je hart een sprongetje maakt. En die kunnen heel persoonlijk zijn.

Balans in je dagelijkse leven

Door in je dagelijkse leven die dingen toe te voegen waar jij oprecht blij van wordt blijf je in balans als mens. Neem tijd om de ervaring toe te laten van wat voor jou prettig is. Gebruik al je zintuigen en geniet van de ervaring. Kies jouw favoriete kleuren, geuren en muziek. Dit hoeft niet groot te zijn, maar gun jezelf wel bewust het moment om er van te genieten. Breng je aandacht steeds opnieuw terug in het nu door open te staan voor wat er op dit moment wél is. Lees er hier meer over: (https://www.studiofeikjen.nl/dagelijks-genieten-tegen-stress/).

Als werkgever, leidinggevende of manager kun jij meer impact maken door als mens in balans te zijn. Als jij in balans blijft en leeft en werkt vanuit je hart maak jij meer oprechte verbindingen en ervaar je meer voldoening in wat je doet.

Wil jij weten hoe jij als mens beter in balans blijft? Neem contact met me op voor een vrijblijvend gesprek over de mogelijkheden die ik bied.